Κάταγμα επιγονατίδας

Τι είναι το κάταγμα επιγονατίδας;
Η επιγονατίδα είναι ένα σησαμοειδές οστό που εντοπίζεται στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο τόσο στην προστασία της άρθρωσης όσο και στη λειτουργία του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος. Όταν δεχθεί άμεση πλήξη ή τραυματισμό, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να προκληθεί κάταγμα επιγονατίδας.
Παρότι δεν συγκαταλέγεται στους συχνότερους ορθοπαιδικούς τραυματισμούς, είναι σημαντικό λόγω της δυνατότητας που έχει να επηρεάσει σοβαρά τη λειτουργικότητα της άρθρωσης.
Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση, καθώς η καθυστέρηση στη θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως η μετατραυματική αρθρίτιδα, με μακροπρόθεσμες συνέπειες για την κινητικότητα του γόνατος.
Σε ποιους ασθενείς εκδηλώνεται πιο συχνά;
Το κάταγμα επιγονατίδας συγκαταλέγεται στους σπανιότερους τύπους καταγμάτων, καθώς αποτελεί περίπου το 1% του συνόλου των οστικών κακώσεων στο ανθρώπινο σώμα. Εκδηλώνεται συχνότερα στους άνδρες, παρουσιάζοντας περίπου διπλάσια συχνότητα σε σχέση με τις γυναίκες. Τέλος, παρατηρείται κυρίως σε άτομα ηλικίας 20 έως 50 ετών, δηλαδή σε ηλικιακές ομάδες με αυξημένη σωματική δραστηριότητα και έκθεση σε τραυματισμούς.
Πώς προκαλείται το κάταγμα επιγονατίδας;
Ο μηχανισμός κάκωσης που οδηγεί σε κάταγμα επιγονατίδας σχετίζεται κατά κύριο λόγο με άμεση πλήξη στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος. Συνήθως, το κάταγμα προκαλείται από πτώση με το γόνατο σε κάμψη ή από ισχυρό άμεσο χτύπημα, όπως σε τροχαίο ατύχημα, όταν η επιγονατίδα προσκρούει βίαια σε σταθερό αντικείμενο, π.χ. στο ταμπλό του οχήματος.
Επιπλέον, το κάταγμα μπορεί να προκληθεί και έμμεσα, μέσω αιφνίδιας και ισχυρής σύσπασης του τετρακεφάλου μηριαίου μυός. Οι έμμεσοι μηχανισμοί πρόκλησης είναι λιγότερο συχνοί, αλλά πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, ιδίως σε αθλητές ή άτομα με προϋπάρχουσα μυϊκή ανισορροπία.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται;
Το κάταγμα επιγονατίδας εκδηλώνεται με τα παρακάτω συμπτώματα:
- Έντονος πόνος κατά τη φόρτιση: Οξύς πόνος στο γόνατο που επιδεινώνεται, όταν ο ασθενής προσπαθεί να σταθεί ή να περπατήσει.
- Οίδημα: Πρήξιμο στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος.
- Εκχυμώσεις: Εκτεταμένες εκχυμώσεις γύρω από την επιγονατίδα ως αποτέλεσμα υποδόριας αιμορραγίας.
- Ευαισθησία στην ψηλάφηση: Πόνος κατά την πίεση της περιοχής, ιδίως πάνω από την επιγονατίδα.
- Παραμόρφωση γόνατος: Αλλοίωση της φυσιολογικής μορφολογίας του γόνατος λόγω μετατόπισης των οστικών τεμαχίων.
- Δυσκολία στην κίνηση: Περιορισμένη κάμψη και έκταση του γόνατος λόγω πόνου και μηχανικής αστάθειας.
- Αιμάρθρωση: Συγκέντρωση αίματος εντός της άρθρωσης.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η αρχική διάγνωση του κατάγματος επιγονατίδας βασίζεται:
- στη λήψη του ιατρικού ιστορικού.
- στην αξιολόγηση των αναφερόμενων συμπτωμάτων
- στην κλινική εξέταση του ασθενούς.
Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και την εκτίμηση της βαρύτητας του κατάγματος, είναι απαραίτητη η διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων. Η απλή ακτινογραφία αποτελεί τη βασική διαγνωστική προσέγγιση, ενώ σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία για συνυπάρχουσα συνδεσμική ή χόνδρινες βλάβες, μπορεί να απαιτηθεί περαιτέρω έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Οι απεικονιστικές εξετάσεις παρέχουν αναλυτικά στοιχεία για τον τύπο, τη θέση και την έκταση του κατάγματος. Με αυτόν τον τρόπο καθορίζονται οι θεραπευτικές επιλογές, συμβάλλοντας στον σχεδιασμό μιας εξατομικευμένης αντιμετώπισης.
Κάταγμα επιγονατίδας & Αντιμετώπιση
Η θεραπεία του κατάγματος επιγονατίδας εξαρτάται από:
- τη μορφολογία του κατάγματος
- τον βαθμό παρεκτόπισης
- τη λειτουργία του εκτατικού μηχανισμού
- τη γενική κατάσταση του ασθενούς
Ειδικότερα, η συντηρητική θεραπεία εφαρμόζεται σε:
- Εγκάρσια ή επιμήκη κατάγματα χωρίς παρεκτόπιση
- Απαρεκτόπιστα κατάγματα με ακέραιο εκτατικό μηχανισμό
- Ασθενείς με σημαντικό ιατρικό ιστορικό ή προχωρημένη ηλικία
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει ακινητοποίηση του γόνατος με νάρθηκα ή γύψο για 4–6 εβδομάδες. Κατά το διάστημα αυτό, το σκέλος δεν πρέπει να φορτίζεται και χρησιμοποιούνται βοηθήματα βάδισης. Παράλληλα, χορηγούνται αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη, ενώ η φυσικοθεραπεία ξεκινά σταδιακά, μόλις το επιτρέψει η κλινική εικόνα.
Από την άλλη, η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Κατάγματα με σοβαρή παρεκτόπιση
- Κατάγματα του άνω πόλου
- Ανοιχτά κατάγματα
- Συντριπτικά κατάγματα
- Κατάγματα με διαταραχή του εκτατικού μηχανισμού
- Εγκάρσια κατάγματα που προκαλούν λειτουργική αστάθεια
Εάν εμφανίζετε συμπτώματα που ενδέχεται να σχετίζονται με κάταγμα επιγονατίδας, επικοινωνήστε άμεσα με τον Χειρουργό-Ορθοπαιδικό Δρ. Αρμπή. Ο Δρ. Σπυρίδων Αρμπής διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην αποκατάσταση των ορθοπαιδικών προβλημάτων, εφαρμόζοντας τις πιο σύγχρονες τεχνικές.